در این شماره گاهنامه، موارد مربوط به کلیات استریلیزاسیون ست های ابزارهای امانی شرکتی در مراکز درمانی به اختصار مرور می شود.

Loaner Instruments

متخصصین امر، مدیریت ابزار شرکتی و ایمپلنت ها را به عنوان یک نگرانی نام می نهند. قرض گرفتن و استفاده از ابزار شرکتی گاهـی غیـرقابل اجتناب است. فن آوری مرتبط با جراحی همیشه در حال گسترش است و وسایل موردنیاز برای انجام عمل های جراحی خاص به طور پیوسته در حال تغییر هستند.

تجهیزات مورد استفاده در جراحی های مدرن، معـمولا بـسیار پیچیده هستند و به طور ویژه برای رویـه هـای خاصـی استفاده می شوند.

با توجه به این که در زمان نگارش این گاهنامه، در کشور ما هیچ گونه نظارت مدونی بر مبحث استریلـیزاسیون سـت های امانی شرکتی وجود ندارد، بهتـر است فرهنگ سازی از درون مراکز درمانی انجام گیرد که این مهم با همکاری پرسنل بخش استریل مرکزی، اتاق های عمل، جراحان، (پیشگیری) و کنترل عفونت، بهداشت محیط، مهندسی پزشکی، و هر آن که بسته به پروتکل اجرایی مرکز به این موضوع مرتبط است، قابل اجرا خواهد بود.

Implants

واژه ایمپلنت: طبق تعریف FDA یک ایمپلنت وسیله ای است که درون یک حفره (طبیعی یا با جراحی ایجادشده) بدن قرار داده می شود و برای یک دوره زمانی 30 روزه یا بیشتر در آن محل باقی می ماند.

هرگونه پیچ و پلاک مورد استفاده برای ایمپلنت مورد استفاده نیز نوعی ایمپلنت محسوب می شوند (گاهنامه شماره 207 بیشتر به موضوع ایمپلنت و استریلیزاسیون استفاده فوری (IUSS) یا فلش می پردازد).

ایمپلنت ها بعد از عمل در بدن بیمار باقی می مانند و اگر میکروارگانیسمی بر روی آن ها باشد، در بدن اقامت خواهد داشت. عفونت های مرتبط با ایمپلنت ممکن است تا یک سال آشکار نشوند.

اگر میکروارگانیسم ها به تعدادی رشد کرده باشند که عفونت بالینی را باعث شوند، آنتی بیوتیک ها نمی توانند به آسانی به میکروارگانیسم ها برسند، چرا که خونرسانی پیوسته نخواهد بود.

ایمپلنت می تواند از نوعی باشد که وجودش در بدن بیمار، برای عملکرد عادی بدن لازم باشد. معالجه عفونت در حالی که ایمپلنت در جای خود در بدن باشد، ممکن نیست و برداشتن ایمپلنت نیز می تواند باعث آسیب یا مرگ بیمار شود.
کاشت ایمپلنت معمولا با برداشتن بافت بدن همراه است، و هم چنین با انقطاع خونرسانی و دستکاری بافت های مجاور محل کاشت ایمپلنت. این کاشت می تواند یک محیط امن برای رشد میکروارگانیسم ها باشد که ریسک عفونت را بیشتر افزایش می دهد.

استفاده از استریلیزاسیون استفاده فوری (IUSS) یا فلش نباید جایگزین کمبود موجودی ابزار باشد.
تمام ابزار پایش (فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیک) باید در زمانی که سیکل استریلایزر حاوی یک ایمپلنت است، به کار گرفته شود. تصمیم نهایی برای استفاده از ایمپلنت بر اساس پاسخ اندیکاتور بیولوژیک است.

آژانس CDC می گوید: اگر از یک استریلایزر در هر روز چندین بار استفاده می شود، استفاده روزانه از اندیکاتور بیولوژیک، زودتر پی بردن به اشکال در فرآیند کار یا استریلایزر را ممکن می سازد و در صورت مثبت شدن و رشد اندیکاتور بیولوژیک، میزان مراقبت از بیماران و بازخوانی (Recall) مورد نیاز را کم تر می کند. هر سیکل حاوی ایمپلنت باید با استفاده از اندیکاتور بیولوژیک پایش شود و در صورت امکان، تا مشخص شدن پاسخ منفی اندیکاتور بیولوژیک از ایمپلنت استفاده نشود.

انجمن AORN می گوید: پایش سیـکل های حاوی ایمپـلنت باید بر اساس روش توصیه شده توسط AAMI باشد. از استریلیزاسیون استفاده فوری یا فلش نباید برای استریل کردن وسایل کاشتنی یا ایمـپلنت استفاده شود.

ایمپلنت ها به عنوان اجسام خارجی در بـدن هسـتند و ریسـک عفـونت ناشی از جـراحی را افـزایش می دهند. برنامه ریزی دقیق، بسته بندی مناسب، و مدیریت مـوجودی به همـراه همـکاری بـا تامین کنندگان، نیاز به استفاده از استریلیزاسیون فوری برای وسایل کاشتنی را کاهش می دهد.

در صورتی که استریل کردن یک ایمپلنت با استفاده از استریلیزاسیون استفاده فوری یا فلش انجام شد و برای پایش آن سیکل، اندیکاتورهای بیولوژیک با زمان کوتاه انکوباسیون به کار گرفته شد، می توان ایمپلنت استریل شده را در گوشه یکی از میزهای عقبی و جدا از قسمت استریل اتاق عمل قرار داد و پس از پاسخ منفی اندیکاتور بیولوژیک، آن را در بدن بیمار کاشت.

در صورت مثبت بودن پاسخ اندیکاتور بیولوژیک، هم ایمپلنت استفاده نشده است و هم باقی فضای استریل آلوده نشده است.

انجمن AORN معتقد است استریلیزاسیون استفاده فوری یا فلش، ریسک عفونت بیماران را افزایش می دهد، چرا که باعث فشار به پرسنل برای حذف یک یا چند مرحله از فرآیند کامل شستشو و استریلیزاسیون می شود. لازم است همیشه تمام مراحل در فرآیند استریلیزاسیون با وظیفه شناسی و وجدان کاری کامـل انجام شود.

در زمـان آماده کردن و استریل کردن ایمپلنت ها هیـچ راه میانـبری نباید طی شـود و بایـد از روش های توصیه شده توسط انجمن هایی چون AORN و AAMI که حاوی نکات کاملا روشن هستند پیروی کرد. به این ترتیب همگی نسبت به نتیجه کار، آرامش بیشتری خواهند داشت.

اگر وجود یک وضعیت اورژانسی، استفاده از استریلیزاسیون استفاده فوری یا فلش را برای ایمپلنت غـیر قابل اجتناب می کند، در صورت عدم استفاده از ایمپلنت استریل شده، نباید آن را برای استفاده در زمان دیگری انبار کرد و لازم است آن را دوباره استریل کرد. اگر اندیکاتور بیولوژیک پاسخ مثبت داد، باید جراح، مسئول کنترل عفونت، و مدیریت ریسک در همان زمان مطلع شوند.
استریلیزاسیون استفاده فوری یا فلش باید با کمترین تعداد ممکن و در موارد محدود و مشخص شده ای استفاده شود (گاهنامه شماره 207 را ببینید).

هر وسیله پزشکی خصوصا یک ایمپلنت، باید به طور کامل قابل ردیابی باشد که برای کدام بیمار استفاده شده است.
در وضعیتی که اورژانسی است و شرایط ایجاب می کند که پیش از پاسخ اندیکاتور بیولوژیک از ایمپلنت استفاده شود (مانند ست های پیچ و پلاک ارتوپدی مربوط به تروما)، باید این نوع تحویل اورژانسی ایمپلنت به اتاق عمل، مستند شود و پاسخ اندیکاتور بیولوژیک نیز پس از مشخص شدن مستند شود (“برگه های ثبت و بایگانی در بخش خدمات استریلیزاسیون مرکزی” را در سایت مان آرتا سلامت ببینید).

در زمان تحویل اورژانسی حتما از اندیکاتور شیمیایی تیپ (کلاس) 5 برای پایش استریلیزاسیون در کنار اندیکاتور بیولوژیک استفاده کنید (به پوستر شماره 8 در سایت مان آرتا سلامت که در مورد پایش سیکل حاوی ایمپلنت است می توانید مراجعه کنید).

قدم های لازم برای کاهش تعداد رخ دادن تحویل اورژانسی ایمپلنت باید برداشته شود. برای نمـونه، بـررسی دوره ای فرم های بایگانی ایمپلنت و پایش استریلیزاسیون آن، می تواند الگوهای ثابت وضعیت ها و اتفاقاتی که باعث تحویل اورژانسی می شوند را مشخص کند و امکان اقدامات اصلاحی را بدهد.

در صورت نیاز به شستشوی ایمپلنت توسط دستگاه واشینگ، لازم است به اندازه سبد و وضعیت قرارگرفتن ایمپلنت توجه شود تا شستشوی موثر انجام شود. وجود اندوتوکسین ها، حتی پس از استریلیزاسیون، فعالیت های بیولوژیک را حفظ می کنند. وجود باقی مانده های بیولوژیک و شیمیایی، تحریک سیستم ایمنی را به دنبال دارند.

Loaners

در حال حاضر راهنمای تدوین شده ای برای حمل و نقل ست های ایمپلنت یا ست های شرکتی وجود ندارد. بین عمل های جراحی، این ست ها معمولا در خودرو یا موتور سیکلت های نمایندگان شرکت یا با استفاده از وسایل نقلیه عمومی حمل می شود. به همین دلیل ست های ایمپلنت به طور پیوسته در معرض آلودگی های خطرناک قرار دارند و آن مرکز درمانی که قصد استفاده از آن را دارد، مسئولیت تمیزی و استریلیتی آن را نیز به عهده دارد.

توصیه می شود ابزار شرکتی دست کم دو روز کاری زودتر از زمان تعیین شده برای عـمل، به قـسمت آلودگی زدایی بخش استریل مرکزی تحویل داده شوند.

در صورت جدید و ناشناخته بودن ابزار شرکتی برای پرسنل بخش استریل مرکزی، باید سه روز کاری پیش از عمل، ابزار تحویل شود (مسئول اتاق های عمل یکی از بیمارستان های شهر تهران معتقد است راه حل لازم، صرف هزینه و خرید تعداد لازم ست جراحی مورد نیاز توسط شرکت یا بیمارستان است. یک شرکت نباید با تعداد اندک ست، مجوز ارائه خدمات به چند بیمارستان و جراح را داشته باشد).

همیشه باید ابزار شرکتی، آلوده در نظر گرفته شوند، حتی ابزاری که در یک مرکز درمانی دیگر، بسته بندی و استریـل شده اند.
دلیل تمـیزکردن و استریل مجدد چنین ابزاری که در مرکز دیگری استریل شده اند شامل این موارد است:

• بایگانی لازم فرآیند استریلیزاسیون و پایش آن بر اساس روش های اجرایی مرکز موجود نیست
• از صحت وضعیت بسته بندی پک در طول زمان سپری شده اطلاعی وجود ندارد
• از پروتکل های اجرایی مرکز درمانی دیگر، اطلاعاتی در دست نیست
• بیمار حق دارد بداند که آیا مرکز فرآیند را به طور کامل پایش کرده است

همان طور که اشاره شد ابزار شرکتی، در فضایی کنترل نشده (مانند خودروی شخصی یا عمومی) حمل می شود، به همین دلیل حتی در صورت استریل شدن آن توسط مرکزی دیگر، باید از مرحله ابتدایی فرآیند آلودگی زدایی برای آن ست انجام شود.

ایده آل این است که ایمپلنت ها و وسایل کاشتنی به شکل استریل و در بسته بندی های جداگانه از طرف سازنده ارسال شوند.
ابزار شرکتی نو که تا به حال استفاده نشده اند نیز باید آلوده در نظر گرفته شوند.

ابزار نو ممکن است در محلی تولید شده باشد که بارزیستی آن مکان به خوبی کنترل نشده باشد و حتی ممکن است موادی چون روغن و گریس هم بر روی ابزار از زمان تولید باقی مانده باشند.

کانتینرهای ابزار و وسایل نیز باید بر اساس توصیه های سازنده آن تمیز و بازرسی شوند تا از صحت عملکرد هر قسمت آن اطمینان حاصل شود (برای اطلاع از قطعات کانتینرها، به گاهنامه شماره 303، گاهنامه شماره 304، و گاهنامه شماره 305 مراجعه کنید). محل قرار دادن اندیکاتور شیمیایی و بیولوژیک درون کانتینرها باید بر اساس دستورالعمل سازنده آن کانتینر باشد.

برای کانتینرهایی که نیاز به پوشش بسته بندی ندارند و فیلتر آن ها باید برای هر سیکل (یا چند سیکل) تعویض شود، از شرکت مربوطه فیلتر تهیه کنید.
برای استریلیزاسیون ست های شرکتی، ممکن است لازم باشد به دلیل پیچیدگی ابزار، مقدار جرم فلز ابزار، و ظروف بسته بندی آن ها، پارامترهای سیکل استریلیزاسیون تغییر داده شوند یا از برنامه مناسبی برای آن ها استفاده شود.

بهتر است در فرم تحویل اورژانسی ایمپلنت، ایمپلنت هایی که پیش از دریافت پاسخ منفی اندیکاتور بیولوژیک برای بیمار استفاده می شوند و/یا ایمپلنـت هایی که با استریلیـزاسیون استفاده فوری برای بیمار استریل می شوند، ثبت شوند. به شکل دوره ای، این فرم ها با حضور مسئولین بخش استریل مرکزی، (پیشگیری و) کنترل عفونت، بهبود کیفی، مدیریت ریسک، و تیم آماده سازی پیش از عمل، به منظور کاهش تعداد استریلیزاسیون استفاده فوری (IUSS) یا فلـش مرور شوند.

برنامه کاهش تعداد وضعیت های اورژانسی با هم فکری مسئولین مدیریت ریسک و (پیشگیری و) کنترل عفونت به همراه جراحان و سایر مسئولین مرتبط طراحی شود.

نمونه های وضعیت اورژانسی چه مواردی هستند؟ آیا زمانی است که جان یک بیمار یا اعضای بدن او در صورت انجام نشدن جراحی از دست خواهد رفت؟ مراکز درمانی معمولا گزارشات حوادث را مستند می کنند. این گزارشات توسط مدیریت ریسک در مرکز مرور می شود. با استفاده از این گزارشات و برآورد ریسک، کاهش رخداد چنین وضعیت های اورژانسی نشانه گیری می شود.
این مستندات و بایگانی ها در کشف علت های تحویل اورژانسی ایمپـلنت و طرح اقدامات اصلاحی بسیار مفید هستند. تحلیل موارد اورژانسی و عجله ای می تواند این موارد را تعیین کند:

• با توجه به حجم جراحی ها، کدام ایمپلنت یا وسیله موجودی کافی ندارد. تعیین دقیق کمبودها برای خرید و تامین موجودی پشتیبان، ضروری است.

• کدام جراح با شرکت ها یا تامین کنندگان به موقع تماس نمی گیرد تا زمان کافی برای کل فرآیندهای استریلیزاسیون وجود داشته باشد.

• کدام تامین کنندگان با این حال که در زمان مناسب با آن ها تماس گرفته می-شود، وسایل و ایمپلنت ها را به موقع تحویل نمی دهند تا فرصت کافی برای استریلیزاسیون ایمپلنت ها وجود داشته باشد.

• کدام تامین کنندگان موجودی ابزار و/یا ایمپلنت کافی با توجه به تعداد مراکزی که با آن ها کار می کنند، ندارند.

• کدام برنامه های جراحی زمان کافی برای استریل کردن ایمپلنت ها نمی دهد.

• آیا ارتباط کافی بین اتاق عمل و بخش استریل مرکزی وجود دارد؟

• تعیین نیاز به افزایش ساعت کاری یا تـعداد شیفت در بخـش استریل مرکزی (در صـورتی که به طور شبانه روزی فعال نیست).

• تعیین نیاز به خرید اندیکاتور بیولوژیک با زمان پاسخ دهی و تفسیر سریع تر

در تمام موارد، هـدف ایـن است که ایـمپلنت ها به شکل اورژانـسی و پیش از پاسخ منفی اندیکاتور بیولوژیک تحویل اتاق عمل نشوند تا ایمنی بیمار کاهش نیابد. زمان همیشه برای ایمپلنت ها به ویژه آن هایی که بیشتر استفاده دارند یا از تامین کنندگان قرض گرفته می شوند، فاکتوری است که توجه خاص می طلبد.

بیشتر زمان مورد بحث، مربوط به انکوباسیون اندیکاتور بیولوژیک و مشاهده عدم رشد اسپورها است.

وسایلی که با استفاده از استریلایزر بخار استریل می شوند، زمانی را برای خنک شدن پس از اتمام سیکل و بازشدن درب دستگاه نیاز دارند. برای برداشتن اندیکاتور بیولوژیک که درون PCD قرار دارد، باید توجه داشت که در زمان خنک شدن پک های دیگر نباید آن پک ها را با دست لمس کرد.

بیشتر بیمارستان ها و مراکز جراحی، برای اتـاق عمل بـرنامه ریزی بلوکی یا بخشی زمـانی انجام می دهند. به این معنی که به جراحان بخش هایی از زمان اتاق عمل اختصاص داده می شود و آن ها باید عمل ها را بر آن اساس زمان بندی کنند. این نوع برنامه ریزی گرچه خوب به نظر می رسد اما یکی از اصلی ترین علت های بیشتر انجام شدن استریلیزاسیون اسـتفاده فوری یا فلش است؛ چرا که پزشکان می خواهند در زمان اختصاص یافته، عمل ها را پشت سرهم انجام دهند.

معمولا آن ها از انواع یکسانی از ابزار و ایمپلنت ها استفاده می کنند. اگر موجودی بخش انبارش ابزار و وسایل استریل شده کافی نباشد، استریلیزاسیون استفاده فوری یا فلش انجام خواهد شد و این در حالی است که هیچ گاه نباید روش استریلیزاسیون استفاده فوری بخار جایگزین کمبود موجودی ابزار و وسایل شود.

یکی از بیمارستان های ایالات متحده چنین راه حلی را در پیش گرفته است: تیم جراحی ارتوپدی در هر هفته یک جلسه در مورد عمل های پیش رو دارند. فهرست ابزار و ایمپلنت های موردنیاز و موجودی مرور می شود. اگر لازم است تا ابزار و وسایل شرکتی امانت گرفته شود، هماهنگی های لازم برای دریافت به موقع آن ها انجام می شود،

به طوری که برای آن بیمارستان، زمان کافی و مطمئن برای تمیز کردن، بسته بندی، و استریل کردن آن ها در بسته بندی صحیح یا به شکل کانتینری در نظر گرفته شده است. یک فرم به نام “رهگیری ایمپلنت و ابزار شرکتی ارتوپدی” تهیه شده است و زمانی که این فرم کامل می شود، یک کپی از آن به بخش استریل مرکزی ارسال می شود تا آن بخش آمادگی تحویل ابزار شرکتی هماهنگ شده را داشته باشد.

فرم ایمپلنت و ابزار شرکتی
نام بیمار
نوع عمل
نام جراح
زمان عمل          تاریخ:                           ساعت:
ابزار مورد نیاز
ایمپلنت مورد نیاز
سفارش دهنده
زمان سفارش          تاریخ:                           ساعت:
زمان تحویل به بخش استریل مرکزی          تاریخ:                           ساعت:
(وسایل مستقیم به CSSD و پیش از ساعت ….. تحویل شوند)
آیا به توصیه ها و دستورالعمل سازنده وسایل نیاز است؟
      گرفته شود ………     نیازی نیست ……….

قرض گرفتن و استفاده از ابزار شرکتی گاهی غیرقابل اجتناب است. فن آوری مرتبط با جراحی همیشه در حال گسترش است و وسایل موردنیاز برای انجام عمل های جراحی خاص به طور پیوسته در حال تغییر هستند. تجهیزات مورد استفاده در جراحی های مدرن، معـمولا بـسیار پیچیده هستند و به طور ویژه برای رویـه هـای خاصـی استفاده می شوند.

برخی جراحی ها آن قدر به ندرت انجام می گیرند که یک مرکز از عهده خرید و/یا انبارش تمام ابزار موردنیاز برای این عمل ها بر نمی آید. در جراحی های برخی جمعیت های خاص بیماران مانند کودکان ممکن است ابزارهای خاصی موردنیاز باشد که مرکز آن ها را موجود ندارد. زمان بندی عمل ها نیز یکی دیگر از دلایلی است که باعث استفاده از ابزار شـرکتی می شود.

پزشکان تمایل دارند در زمان اختصاص داده شده به آن ها در یک روزکاری اتاق عمل، بیشترین تعداد جراحی های مشابه را انجام دهند. معمولا بیمارستان ها یا مراکز جراحی، ابزار کافی برای انجام عمل های مشابه یکدیگر در یک روزکاری را موجود ندارند.

تمام ابزار شرکتی (حتی ست های نو که تا به حال استفاده نشده است) باید دقیقا مشابه ابزار متعلق به خود مرکز در نظر گرفته شود و به منظور حفظ سلامت بیماران، به طور کامل تمام مراحل برای آن ها نیز انجام شود. زمان تحویل آن ها باید طوری باشد که فرصت کافی برای این مراحل وجود داشته باشد:

• تمیز کردن (با داشتن تجهیزات کامل محافظت فردی)

• بازرسی

• بررسی فهرست ابزار و وسایل

• بسته بندی

• استریلیزاسیون

• خنک شدن

• قرنطینه ایمپلنت ها تا زمان پاسخ منفی اندیکاتور بیولوژیک

• مستندسازی و بایگانی موارد لازم و ایجاد امکان رهگیری

بیشتر ابزار و وسایل شرکتی پیچیده هستند و پرسنل ممکن است با این ابزار آشنایی کافی نداشته باشند تا روش آماده سازی و استریلیزاسیون آن ها را بدانند. توصیه ها و دستورالعمل سازنده (IFU) بـاید بـرای آلـودگی زدایی، بسته بندی، استریلیزاسیون و موارد آزمایش های خاص به کار گرفته شود (هیچ گاه به توضیحات شفاهی نماینده شرکت بسنده نکنید، موارد دستورالعمل را به شکل کتبی از سازنده یا نماینده شرکت دریافت کنید).

معمولا ابزار شرکتی بدون دستورالعمل و حتی فهرست اقلام تحویل بخش استریل مرکزی می شوند که این موضوع بار کاری پرسنل این بخـش را افـزایش می دهد. برخی ست ها ممکن است به دلیل وزن بالا یا اندازه بزرگ، نیاز به تغییرات شکل و پیکربندی داشته باشند تا با پروتکل ها و امکانات مرکز مطابقت پیدا کنند.

ابزار شرکتی به ویژه ست های ارتوپدی، معمولا سنگین تر از 25 پوند (11/5 کیلوگرم) هستند. ایـن وزن، حد تعیین شده توسط انجمن AORN و AAMI است و ممکن است لازم باشد ست را به چندین ست یا سینی و بسته بندی تفکیک کرد. اگر یک ست بیش از اندازه سنگین است، باید توسط سازنده ابزار به چندین کانتینر تفکیک شود. باید دقت کرد هر ابزاری را بدون مشورت و تایید سازنده آن، نمی توان در هر نوع کانتینری برای استریلیزاسیون قرار داد.

ست های بدون فـهرست اقـلام، تعیین این موضوع را مشکل می کند که آیا ست در زمان تحویل کامل بوده است یا خیر. در حین انجام جراحی، وجـود یـک وسـیله معـیوب یا تکمیل نبودن یک ست، ایمنی کار را پایین می آورد. نبود فهرست اقلام و چک نکردن وجود تمام وسایل در یک ست، ممکن است وضعیت نامعلومی را در صورت گم شدن یک وسیله بین مرکز و شرکت یا مرکزی که ابزار را قرض داده است، ایجاد کند که این موضوع، زمان و تمرکز پرسنل را برای انجام کارهای اصلی دیگر کاهش خواهد داد و ممکن است سبب ایجاد خطا شود.

مرکز درمانی باید زمان لازم برای انجام اقدامات لازم بر روی ابزار پیش از عمل و اقدامات لازم پس از عمل را به شرکت اعلام کرده باشد تا شرکت نیز با زمان بندی هماهنگ باشد تا تحویل دادن و پس گرفتن به موقع و بر اساس پروتکل انجام شود. اتاق عمل هم باید زمان مورد نیاز بـرای استفاده را با مشـورت جراح اعلام کرده باشد.

وظیفه شرکت هم این است که ست های استفاده شده را هرچه زودتر بر اساس زمان توافق شده از مرکز پس بگیرد (ست ها باید توسط CSSD آلودگی زدایی و تمیز شده باشند).
دست کم یک روز کاری پیش از دریافت ست شرکتی توسط بخش استریل مرکزی، مسئول این بخش باید مطلع شده باشد. این اطلاع رسانی باید شامل تاریخ عمل، جراح، نوع عمل، و نوع ابزار شرکتی نیز باشد.

زمانی که به بخش استریل مرکزی برای تحویل ابزار به اتاق عمل، به دلیل کمبود زمان فشار آورده شود، ممکن است مراحلی از کار انجام نشود یا کار با کیفیت پایین انجام گیرد. اختصاص ندادن زمان کافی برای کارها، می تواند بین بخش استریل مرکزی و اتاق عمل تنش ایجاد کند.

در صورت کامل نبودن مراحل پیش و پس از فرآیند استریلیزاسیون برای ابزار شرکتی، سلامتی بیماران ممکن است به خطر بیفتد (در یکی از بیمارستان های شهر تهران، ارتباط و هماهنگی بین اتاق عمل و بخش استریل مرکزی از طریق یک نمایشـگر LCD انجـام می شـود که اطلاعـات آن تـوسط CSSD و OR به روز می شود. به این ترتیب CSSD همواره از آمار تعداد اعمال جراحی که نیاز به ست شرکتی دارند مطلع است و آماده پذیرش آن ها در زمان مناسب و تحویل به موقع خواهد بود).

به هر شکلی که وسایل به مرکز تحویل می شوند، این وظیفه اخلاقی آن مرکز است که اطمینان حاصل کند اقدامات لازم انجام می شود و استفاده از آن وسایل برای سلامت و ایمنی بیماران خطری را به دنبال ندارد و مستندسازی و رهگیری به شکل کامل، مدون شده و در حال اجرا است. برنامه ریزی و زمان بندی های مراحل مرتبط با ابزارهای شرکتی باید به شکل منظم پایش و ارزیابی شود و اطمینان حاصل شود که ایمنی و سلامت بیماران در هیچ یک از مراحل مرتبط با این ابزار در معرض خطر قرار نمی گیرد، مراحل شامل:

• سـفارش دادن

• تـحویـل دادن

• بازرسی کردن

• انجام اقدامات لازم بر روی ابزار پیش از عمل

• انجام اقدامات لازم بر روی ابزار پس از عمل

• بازرسی و برگرداندن ابزار

گاهی ممکن است وسایل و ابزار شرکتی، برای استفاده در زمانی دیگر در آینده در مرکز به شکل امانی باقی بمانند. لازم است خط مشی برای این وضعیت هم نکات لازم را در نظر گرفته باشد.

پرسنلی که مرتبط با مدیریت ابزار شرکتی و ایمپلنت ها هستند، باید آموزش دیده باشند و به تمام مراحل فرآیند چنین وسایلی اشراف داشته باشند.

روش های اجرایی باید مراحل کار تحویل شامل درخواست اولیه، ارتباطات، حمل و نقل، و فضای اختصاصی دریافت ابزار شرکتی و ایمپلنت ها را مرور کرده باشد (در برخی مراکز درمانی هیچ فضایی برای دریافت ابزار شرکتی تعبیه نشده است و حتی نمایندگان شرکت بدون رعایت نکات کنترل عفونت، در مرکز رفت و آمد دارند. یکی از مسئولان بیمارستانی در شهر تهران نماینده شرکتی را در حین شستن ابزار شرکتی در حیاط بیمارستان مشاهده کرده بود!).

خط مشی باید به تمام مباحث نگهداری و بایگانی سوابق اشاره داشته باشد. سوابق باید دست کم شامل این موارد باشند:

• تاریخ و ساعت دریافت ابزار

• تاریخ و ساعت عمل

• نام جراح

• فهرست اقلام ترجیحا به همراه تصویر آن ها

• دستورالعمل سازنده یا سازندگان

• انجام چک لیست کیفی وسایل

• تمیزکردن و آلودگی زدایی

• هماهنگی لازم برای جایگزینی ابزار خراب یا گم شده

• ایمپلنت های مورد استفاده

• تاریخ و ساعت برگرداندن وسایل به شرکت یا مرکزی که از آن امانت گرفته شده بود

زمانی که یک خط مشی جدید برای مرکز برقرار می شود، باید تمام طرف های مرتبط شامل شرکت ها آموزش داده شوند تا هر گروهی بداند اجرای خط مشی نیازمند چه مواردی است و مسئولیت ها چه هستند. پیامدهای عدم پیروی از خط مشی باید به شکلی روشن و با جزئیات در خط مشی بیان شده باشد.

یک راه موثر برای آمـوزش افراد مرتبـط، برگزاری جلسه ای با هر یک از گروه ها است و بحث در مورد این که چه تغییراتی مدنـظر است، قصـد از اجرای خط مشی چیست، و پیامدهای عدم پیروی از این پروتکل چه خواهد بود.

به منظور افزایش کارایی و توافق، افراد دعوت شده به چنین جلسه ای می تواند شامل این اشخاص باشند:

• مسئول و پرسنل بخش استریل مرکزی

• خدمات پیش از عمل:

 رییس اتاق عمل

 مسئول اتاق عمل

 کمیته اتاق عمل

 رابطین آموزش اتاق های عمل

• نمایندگان تیم های جراحی مرتبط

• مسئول پیشگیری و کنترل عفونت

• مسئول بهداشت محیط

• مسئول مدیریت ریسک

• مسئول بهبود کیفیت

• تجهیزات پزشکی یا هر واحد هماهنگ کننده و تامین کننده ست ها

• نمایندگان تمام شرکت هایی که ابزار به مرکز قرض می دهند

البته این فقط یک فهرست پیشنهادی است و با توجه به خط مشی و روش های اجرایی هر مرکز، باید با تمام افراد مرتبط در این پروتکل هماهنگ بود.

چک لیست ابزار و وسایل شرکتی شامل این موارد است:

• بخش استریل مرکزی پیش از دریافت ابزار شرکتی از دریافت آن ها آگاه باشد (یک روز کاری پیش از دریافت آن)

• تحویل به قسمت آلودگی زدایی بخش استریل مرکزی دست کم 48 ساعت یا دو روز کاری پیش از زمان عمل و دست کم 72ساعت یا سه روز کاری پیش از زمان عمل برای ست های جدید و ناآشنا

• فهرست اقلام ست ها موجود باشد

• توصیـه ها و دسـتورالعـمل هـای مرتبـط با تمـیزکـردن، بـسته بنـدی، و استریلیزاسیون موجود باشد

• بازرسـی اقلام انجام شود

• ست های مختلف شماره گذاری یا لیبل گذاری شوند (نام بیمار و جراح، تاریخ عمل، …)

• وزن سینی ها یا ست ها بیش از 25 پوند (11/5 کیلوگرم) نباشند

• تمام ابزارها در شرایط سلامت کامل باشند و آثاری از زنگ زدگی و کندگی وجود نداشته باشد

• کانتینر در وضعیت سالم باشد و هیچ زنگ زدگی و باقی مانده هایی چون چسب و اندیکاتور در آن نباشد

اگر در بین وسایل شرکتی، وسیله یکبارمصرفی وجود دارد که در بسته بندی اصلی خودش تحویل شده است، باید وضعیت بسته بندی آن را به لحاظ تمیزبودن و سالم بودن بازرسی کرد و در صورتی که از آن استفاده نشد، حتی اگر بسته بندی باز شد، به شرکت برگردانده شود.

به هیچ عنوان وسایل یکبارمصرف نباید دوباره تمیز و استریل شود، مگر برای وسایلی که سازنده آن دستورالعملی معتبر ارائه کرده است.
استفاده از نرم افزارهای ردیابی در بخش استریل مرکزی، کمک زیادی به ایجاد نظم و ردیابی و بایگانی برای ست های شرکتی نیز خواهد کرد.

یک نکته قابل توجه این است که زمانی که یک ایمپلنت به مرکز درمانی می رسد، نمی توان متوجه شد که تاکنون چندبار شسته و/یا استریل شده است. استریل شدن های متعدد بر روی سطح ایمپلنت تاثیر می گذارند، مانند خوردگی مکانیکی (سایش) و الکتروشیمیایی (تماس با محلول ها و دیگر فلزات).

مدیریت کارآمد ابزار شرکتی منجر به افزایش ایمنی بیمار، کاهش فشار کاری بر پرسـنل و دیگران، و کاهش هزینه ها می شود. ابزار شرکتی موردنیاز برای یک عمل جراحی که به درستی زمان بندی شده است، یک موقعیت اورژانسی را ایجاد نمی کند.
در جهت پیشرفت و بهبود وضعیت تعداد عفونت بیمارستانی در کشور، گفتن این جمله که “ما همـیشه ایـن کار را به همـین صـورت انجام داده ایم” دیگر باید تبدیل به “ما با برنامه ریزی این کار را به بهترین نحو ممکن اجرا خواهیم کرد” شود تا همگی از انجام کار حرفه ای بیشترین لذت را ببریم.

 

دانلود گاهنامه
این نوشته در ارسال شده است. این لینک مستقیم به این نوشته است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *