دستگاه شستشوی خودکار یا Thermal Washer Disinfector دستگاهی است که هم وسایل را شستشو می دهد و هم آن ها را ضدعفونی می کند. روش ضد عفونی در این دستگاه گرچه می تواند با استفاده از محلول های شیمیایی باشد، اما تقریبا در همه آن ها از طریق ضدعفونی حرارتی یا Thermal انجام می شود. به دلیل تماس پرسنل با ابزار و وسایل در زمان بازرسی و مونتاژکردن و بسته بندی پیش از استریلیزاسیون، باید سطح کافی از ضدعفونی انجام گرفته باشد.

 

در این کلیپ قصد داریم مروری بر روش محاسبه پارامتر A اندیس صفر داشته باشیم. ابتدا روش محاسبه ساده آن را مرور می کنیم و سپس توضیحات بیشتر آورده می شود.

زمان مرحله ضدعفونی باید بر حسب ثانیه در نظر گرفته شود. دمای مرحله ضدعفونی، اختلافش با دمای 80 درجه سانتیگراد محاسبه می شود. پارامتر A0 در محاسبه ساده، از ضرب کردن زمان بر حسب ثانیه در اختلاف دما به دست می آید. مثلا اگر A0 با مقدار 600 مدنظر است، دمای آب اگر 90 درجه باشد، اختلاف 90 با 80، برابر 10 درجه است. 600 از حاصلضرب 10 در 60 به دست می آید، یعنی 60 ثانیه زمان حداقل لازم است. یعنی A0 برابر 600، در دمای آب 90 درجه، در 1 دقیقه به دست می آید.

یک مثال دیگر برای A0 برابر 600 در نظر بگیریم، اگر دمای آب81 درجه سانتیگراد باشد، اختلاف آن با 80 برابر یک درجه است، و 600 از حاصلضرب 1 درجه در 600 ثانیه به دست می آید. یعنی A0 برابر 600، در دمای آب 81 درجه سانتیگراد، در 600 ثانیه یا 10 دقیقه به دست می آید.

حال به توضیحات بیشتر پرداخته می شود. میزان از بین بردن میکروارگانیسم ها با استفاده از روش ضدعفونی حرارتی، بستگی به زمان و دما دارد؛ زمان در معرض آب قرار گرفتن و دمای آن آب. ضدعفونی حـرارتی با استفاده از آب 65 تا 95 درجه سانتی گراد انجام می شود. ابزار و وسایلی که در مقابل حرارت و رطوبت مقاوم هستند را می توان با این روش ضدعفونی کرد که این موضوع باید مورد تایید سازنده وسیله باشد. با طراحی یک پروتکل مناسب، فقط ابزاری را با استفاده از مواد شیمیایی ضدعفونی کنید که تحمل حرارت بالای آب را ندارند.

مقدار A اندیس صفر در استاندارد ISO 15883، درجه و سـطح ضدعفـونی را تـعریف و تعیـین می کند. با استفاده از ضدعفونی گرمای مرطوب یا حرارتی، با طی شدن زمان کافی، دما قادر به از بین بردن میکروارگانیسم ها خواهد بود (با استفاده از انرژی صرف شده). معیاری که میزان دمای لازم را تعیین می کند، مقاومت گرمایی انواع میکروارگانیسم¬های حاضر است که با پارامتر D-value تعریف می شود.
مقدار A برابر زمانی بر حسب ثانیه است که در دمای 80 درجه سانتی گراد، سطح مورد نظر ضدعفونی به دست آید.
مقدار A اندیس صفر همان تعریف A است که z-value برابر 10 در نظر گرفته شده باشد. اسپورهای باکتری که مقاوم¬ترین میکروارگانیسم ها هستند، مقدار میانگین z-value برابر 10 درجه سانتی گراد دارند. گرچه این تعریف برای اندیکاتورهای بیولوژیک و اسپورها است، اما در تعریف پارامتر ضدعفونی حرارتی A اندیس صفر نیز از آن استفاده شده است. رابطه دقیق ریاضی برای محاسبه این مقدار، این فرمول است:

A0 = Σ10(T-80)/z Δt

مقدار T برابر دمای انتخابی آب در واحد درجه سلسیوس یا سانتی گراد است. مقدار Δt برابر زمانی در واحد ثانیه است که آب دمای T را دارد. مـقدار z نـیز برابر 10 در نـظر گرفـته می شـود. مقـدار T یا دمای آب کم تر از 65 درجـه سانـتی گـراد نمی تواند باشد.
دلیل اختلاف ظاهری این فرمول با روش ساده حاصلضرب که ابتدا گفته شد، در این است که در روش ساده، شیب نمودار دما در زمان، برای سادگی محاسبات در نظر گرفته نمی شود و فرض بر این است که دما از ابتدا و همواره همان دمای مدنظر است.

بر اساس آخرین ویرایش در دسترس استاندارد ISO 15883، حداقل مقدار A0=60 برای ضدعفونی وسایلی استفاده می شود که غیر بحرانی هستند و فقط با پوست سالم در تماس خواهند بود. رسیدن به این مقدار A0، معادل 60 ثانیه در 80 درجه سانتی گراد، یا 6 ثانیه در 90 درجه سانتی گراد، یا 10 دقیقه در 70 درجه سانتی گراد، یا هر ترکیب ممکن دیگر است.
زمانی که فرآیـند شسـتشو و ضدعفـونی برای ابـزار جـراحی و موارد مشابه انجام می شود، مقدار A0=600 برای ضدعفونی به عنوان کم ترین مقدار مطرح می شود. این وسایل به عنوان وسایل نیمه بحرانی هستند یا وسایلی که آلوده به باکتری ها، مایکوباکتری، قارچ، و ویروس های حساس به حرارت می باشند. این مقدار برابر 10 دقیقه در دمای 80 درجه سانتی گراد، یا 1 دقیقه در دمای 90 درجه سانتی گراد، یا 30 ثانیه در دمای 93 درجه سانتی گراد است. این میزان ضدعفونی برابر یک ضدعفونی در سطح Intermediate است.
برای وسایلی که بحرانی هستند یا آلوده به ویروس های مقاوم در برابر حرارت مانند هپاتیت B می باشند، مقدار A0 مورد تنظیم باید دست کم A0=3000 باشد. این مقدار به عنوان مثال، در 5 دقیقه با دمای 90 درجه سانتی گراد به دست می آید. البته لازم به ذکر است کاربرد این مقدار این پارامتر در استاندارد به وضوح بیان نشده است، اما ذکر شده است که دستگاهی که برای شستشو و ضوعفونی ابزار استفاده می شود، باید قابلیت دسترسی به این مقدار A0 را داشته باشد. یک بیان دیگر برای کاربرد این مقدار A0 برای ابزاری است که نیمه بحرانی هستند و پس از ضدعفونی، فرآیند استریلیزاسیون بر روی آن ها انجام نمی شود.

در این جدول، نمونه هایی برای حداقل زمان در دماهای مختلف برای A0های مختلف آورده شده است. دقت باید کرد که این اعداد حداقل موردنیاز هستند.